|
Emil Gruszecki (ur. 30 czerwca 1897 w Nowym Sączu, zm. 5/6 lipca 1944 w Loreto we Włoszech) – legionista, podpułkownik dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego.
Urodził się w rodzinie Stanisława Gruszeckiego i Heleny ze Styczyńskich Gruszeckiej. Gimnazjum ukończył w Nowym Targu, gdzie jego ojciec został służbowo oddelegowany (był maszynistą kolejowym na trasie Nowy Sącz–Zakopane).
W 1914 roku ochotniczo wstąpił do 3 Pułku Piechoty Legionów. Od 1915 w 1 Pułku Ułanów Legionów Polskich pod dowództwem rotmistrza Władysława Beliny–Prażmowskiego. 28 stycznia 1916, podczas urlopu zdał egzamin dojrzałości w C.K. Gimnazjum w Nowym Targu. W 1917 roku po rozwiązaniu pułku przez Niemców, jako poddany austriacki zostaje przeniesiony do Polskiego Korpusu Posiłkowego, następnie zwolniony z wojska w drodze superrewizji. Od 1918 w 7 Pułku Ułanów Lubelskich. Po I wojnie światowej, w związku z tragiczną śmiercią ojca przeniósł się do Nowego Targu gdzie służył w 5 Pułku Strzelców Konnych przy Brygadzie Podhalańskiej. W 1921 został przydzielony do 3 Pułku Szwoleżerów Mazowieckich w Suwałkach.
|
W 1924 ukończył kurs dowódców szwadronu w Centralnej Skole Kawalerii w Grudziądzu. W latach 1927-1929 był słuchaczem Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Po ukończeniu studiów i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera dyplomowanego przydzielony został do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie. W 1930 wyznaczony został na stanowisko szefa sztabu 5 Samodzielnej Brygady Kawalerii w Krakowie. W latach 1932-1937 był szefem Wydziału Studiów, a następnie szefem Wydziału Wyszkolenia w Departamencie Kawalerii Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie. Publikował w periodykach wojskowych m.in. w "Przeglądzie Kawaleryjskim" i "Polsce Zbrojnej". Do dnia 31 sierpnia 1939 był zastępca dowódcy 26 Pułku Ułanów Wielkopolskich im. Jana Karola Chodkiewicza w Baranowiczach.
Od 1 września 1939 objął stanowisko szefa Oddziału IV w Sztabie Armii "Karpaty". Na rozkaz szefa sztabu 19 września opuścił Polskę i przez Węgry dostał się do Francji, a następnie do Szkocji, gdzie był dowódcą 1 Dywizjonu Rozpoznawczego I Korpusu. W marcu 1942 roku, w następstwie układu Sikorski–Majski, wyjechał do ZSRR by zasilić kadrę oficerską Polskich Sił Zbrojnych. Od 1942 dowodził 5 Kresowym Pułkiem Artylerii Przeciwpancernej w składzie 5 Kresowej Dywizji Piechoty. Uczestniczył w walkach II Korpusu w kampanii włoskiej 1944 między innymi pod Monte Cassino. Zginął w wyniku bombardowania budynku mieszczącego sztab 3 Dywizji Strzelców Karpackich w Loreto.
Awanse
porucznik – 3 maja 1922 zweryfikowany ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 217 lokatą w korpusie oficerów jazdyrotmistrz – 12 kwietnia 1927 ze starszeństwem z 1 stycznia 1927 i 8 lokatą w korpusie oficerów kawaleriimajor – 12 marca 1933 ze starszeństwem z 1 stycznia 1933 i 16 lokatą w korpusie oficerów kawaleriipodpułkownik – 19 marca 1939r.
odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti MilitariKrzyż NiepodległościKrzyż Walecznych – dwukrotnieZłoty Krzyż ZasługiSrebrny Krzyż ZasługiMedal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921Medal Dziesięciolecia Odzyskanej NiepodległościŁotewski Krzyż Wojenny
Pośmiertnie
Medal Wojska (1945)Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino (1945)Gwiazda za wojnę 1939-1945 (Wielka Brytania)Gwiazda Włoch (Wielka Brytania)Defence Medal (Wielka Brytania)